Էգոն Շիլե
Էգոն Շիլեն (1890-1918) ավստրիացի նկարիչ էր, ով հայտնի է իր ինտենսիվ և արտահայտիչ աշխատանքներով։ Շիլեն ծնվել է Վիեննայի մերձակայքում գտնվող Թուլն քաղաքում, Ադոլֆ և Մարի Շիելների ընտանիքում։ Նրա հայրը երկաթուղու աշխատակից էր, իսկ մայրը՝ տնային տնտեսուհի։ Շիլեի մանկությունը նշանավորվեց ողբերգությամբ, քանի որ նրա հայրը մահացավ սիֆիլիսից, երբ նա ընդամենը 14 տարեկան էր, իսկ կրտսեր քույրը մահացավ գրիպից, երբ նա 16 տարեկան էր:
Շիլեն 16 տարեկան հասակում հաճախում էր Վիեննայի Գեղարվեստի ակադեմիա, բայց նա շատ արագ հիասթափվեց այնտեղ ուսուցանվող նկարչության ակադեմիական ոճից: Նրան ավելի շատ հետաքրքրում էին արվեստի արտահայտիչ և զգացմունքային որակները, և նա սկսեց զարգացնել իր ուրույն ոճը։
1915 թվականին Շիլեն ամուսնացավ Էդիթ Հարմսի՝ երիտասարդ կնոջ՝ հարուստ ընտանիքից, ով նույնպես հետաքրքրված էր արվեստով։ Զույգը բուռն հարաբերություններ ուներ, բայց նրանք միասին մնացին մինչև Շիլեի մահը։
Շիլեի վրա ազդել են մի շարք արվեստագետներ, այդ թվում՝ Գուստավ Կլիմտը, Վինսենթ վան Գոգը և Էդվարդ Մունկը։ Նրա տեխնիկան բնութագրվում էր համարձակ գծերով, աղավաղված կերպարներով և ինտենսիվ զգացմունքային արտահայտչականությամբ: Շիլեի աշխատանքը հաճախ վերաբերում էր սեքսուալության, մահկանացուության և մարդու կերպարի թեմաներին:
Շիլեի գեղարվեստական կարիերան ընդհատվեց, երբ նա մահացավ իսպանական գրիպից 1918 թվականին՝ 28 տարեկան հասակում: Չնայած իր կարճ կյանքին, Շիլեն նշանակալի հետք թողեց արվեստի աշխարհում՝ ոգեշնչելով արվեստագետների ապագա սերունդներին իր համարձակ և արտահայտիչ ոճով:
Ահա Շիլեի 5 ամենակարևոր նկարները.
-
«Ինքնանայողները» (1911) - Այս նկարում պատկերված են երկու ֆիգուրներ՝ մեկը տղամարդ և մեկ իգական, որոնք կանգնած են իրար մեջ՝ փակ աչքերով: Նկարը ներքին եսի և ենթագիտակցական մտքի ուսումնասիրություն է:
-
«Մահացած մայրը» (1910) - Այս նկարը խորապես զգացմունքային կերպար է Շիլեի մոր մահից հետո: Նկարը հում է և ներքին՝ ցույց տալով այն ցավն ու վիշտը, որ Շիլեն զգաց մոր կորստից:
-
«Նստած կինը ծունկով» (1917) - Այս նկարում պատկերված է մի կին, որը նստած է աթոռի վրա՝ ծունկը ծալած, ձեռքերը փաթաթված ոտքի շուրջը: Նկարը կնոջ ձևի ուսումնասիրություն է՝ ցույց տալով Շիլեի հետաքրքրությունը մարդու մարմնի և նրա արտահայտչական ներուժի նկատմամբ։
-
«Ուոլլի Նոյզիլի դիմանկարը» (1912) - Այս նկարը Շիլեի սիրեկանի և մուսայի՝ Ուոլի Նոյզիլի դիմանկարն է։ Նկարն աչքի է ընկնում իր բուռն զգացմունքային արտահայտչությամբ և համարձակ, գրաֆիկական ոճով։
-
«The Embrace» (1917) - Այս նկարում պատկերված են երկու մերկ կերպարներ՝ փակված գրկախառնության մեջ, նրանց մարմինները միահյուսված: Նկարը մարդու սեքսուալության և մարդու կերպարի գեղեցկության տոն է, և այն Շիլեի ամենահայտնի գործերից է։